Door: #Rabbijn #Simon #Bornstein®
Sjalom Chaweriem en Chawerot!
Met het aanbreken van Rosj Hasjana, het Hoofd van het Jaar, staan we op de drempel van een nieuw begin. De sjofar klinkt, een oproep tot introspectie en vernieuwing. Het is een tijd van tesjoeva, van terugkeer, niet alleen naar God, maar ook naar onze diepste zelf.
De titel van onze droosje van vandaag, "Hoop voor morgen - een nieuw jaar", omvat de essentie van deze heilige dagen.
Rosj Hasjana is niet slechts een herdenking van de schepping van de wereld, maar ook een moment waarop we onze eigen schepping, onze eigen potentie, opnieuw kunnen vormgeven.
De Schepping en het nieuwe begin
De Misjna in Rosj Hasjana 1:1 stelt dat op Rosj Hasjana de wereld werd geschapen. Dit is meer dan een historische notitie; het is een theologische verklaring die de diepe betekenis van deze dag onderstreept.
Zoals de wereld uit het niets werd geschapen, zo hebben ook wij de mogelijkheid om onszelf opnieuw te creëren, om onze fouten uit het verleden achter ons te laten en met een schone lei te beginnen.
De Talmoed in Rosj Hasjana 10b vermeldt dat Rabbi Eliëzer leert dat in de maand Tisjrei de wereld werd geschapen, en in Tisjrei de aartsvaders werden geboren en stierven. Dit benadrukt de cyclische aard van het Joodse jaar en de constante mogelijkheid tot vernieuwing.
Tesjoeva: de weg naar hoop
De kern van Rosj Hasjana is tesjoeva. Maimonides, in zijn Hilchot Tesjoeva, legt uit dat tesjoeva niet alleen berouw over het verleden is, maar ook een vaste beslissing om in de toekomst niet meer te zondigen.
Het is een proces van transformatie, waarbij we onze daden, gedachten en woorden onder de loep nemen. De profeet Jesaja roept ons op: "Zoek de Eeuwige, terwijl Hij Zich laat vinden; roep Hem aan, terwijl Hij nabij is.
Laat de goddeloze zijn weg verlaten, en de man van ongerechtigheid zijn gedachten; en laat hij terugkeren tot de Eeuwige, en Hij zal zich over hem ontfermen; en tot onze God, want Hij vergeeft veelvuldig." (Jesaja 55:6-7)
Dit is de belofte van hoop die Rosj Hasjana ons biedt: ongeacht onze fouten, er is altijd een weg terug, een mogelijkheid tot vergeving en een nieuw begin.
De sjofar: een oproep tot ontwaken
Het geluid van de sjofar is een centraal element van Rosj Hasjana. De Talmoed in Rosj Hasjana 16a stelt dat het blazen van de sjofar dient om de mensen wakker te schudden uit hun geestelijke slaap.
Maimonides verwoordt dit prachtig in zijn Hilchot Tesjoeva 3:4: "Hoewel het blazen van de sjofar op Rosj Hasjana een decreet van de Tora is, zit er een diepe betekenis in: 'Ontwaak, slapers, uit jullie slaap, en overdenk jullie daden; herinner jullie Schepper en keer terug tot Hem in tesjoeva.'"
De sjofar is een universele oproep, die ons herinnert aan onze verantwoordelijkheid en ons aanspoort tot actie. Het is een geluid van hoop, dat ons verzekert dat het nooit te laat is om te veranderen.
Gebed en zelfreflectie
Op Rosj Hasjana bidden we voor een goed en zoet jaar. De gebeden van de Machzor zijn doordrenkt van smeekbeden voor leven, gezondheid en welvaart. Maar het is niet alleen een kwestie van vragen; het is ook een tijd van zelfreflectie.
Het Oenetanetokef gebed, dat traditioneel op Rosj Hasjana en Jom Kippoer wordt gereciteerd, herinnert ons aan de ernst van deze dagen: "Op Rosj Hasjana wordt het geschreven, en op Jom Kippoer wordt het bezegeld: wie zal leven en wie zal sterven…"
Dit is geen fatalistische boodschap, maar een oproep tot het waarderen van het leven en het benutten van elke dag. Het is een herinnering dat onze daden van vandaag onze toekomst bepalen.
Hoop voor morgen
De hoop voor morgen is geworteld in de overtuiging dat God barmhartig is en dat Hij ons de kracht geeft om te veranderen.
De Talmoed in Joma 86a leert dat tesjoeva zo krachtig is dat het opzettelijke zonden kan veranderen in verdiensten. Dit is een buitengewone gedachte die de diepte van Gods genade toont.
Rosj Hasjana is de dag waarop we deze genade kunnen omarmen en een nieuw hoofdstuk in ons leven kunnen beginnen. Laten we deze dagen benutten om onze relatie met Hasjem, met onze medemens en met onszelf te verdiepen.
Mogen we allen worden ingeschreven in het Boek van het Leven voor een goed en zoet jaar.
Sjana Tova Oemetoeka!
