woensdag 21 februari 2018

Parsje van de week: Tetsoveih

Parsje van de week: Tetsoveih
Sjemaus: 27:20-30:10
aanvang sjabbes 
23 februari 2018: 17.48 uur
einde sjabbes 24
februari 2018: 18.51 uur
Rabbijn Simon Bornstein
 ----------------------------------------------------------------------------------


Hasjem vertelt Mausje Rabbeinoe, dat hij van de Bnei Jisro’eil zuivere olijfolie behoort te ontvangen als offergave om de Menauro in het Misjkon voortdurend brandende te houden. De lichtjes van de Menauro werden door Ahraun in zijn functie van hogepriester dagelijks ontstoken. De Menaurolampjes werden brandende gehouden van de avond tot in de daarop volgende ochtend.

Cauhein Godaul in vol ornaat

In deze parsje staan de kledingstukken en gewaden van de cauheiniem  - priesters – centraal. Gedurende de diensten in het heiligdom droegen de priesters een minutieus in de Tauro beschreven dracht.

Iedere cauhein droeg een Kesaunes, dat is een wit linnen gewaad over de volle lengte van het lichaam. Verder droegen zij  Michnosojiem – een witte linnen broek onder het Kesaunes. Op het hoofd droegen zij een Mietsnefes, een witte linnen tulband, die om het hoofd werd gewikkeld en tot slot droegen zij om hun middel een witte linnen gordel, Ovnes. Dit was de standaard dracht der cauheiniem.

De Cauhein Godaul droeg daarbij ver de Eifoaud een kledingstuk dat was vervaardigd van blauw, paars en rood geverfde wol. De Chausjen, een gouden borstplaat afgezet met twaalf kostbare edelstenen die de twaalf stammen van het Joodse volk symboliseerden. Voors een blauwe wollen jas, Mengiel welke was afgezet met gouden granaatappeltjes en gouden belletjes. Tenslotte droeg de Cauhein Godaul de Tsiets, een gouden voorhoofdsplaat waarin de tekst “Heilig voor Hasjem” was gegraveerd.

Parsje Tetsoveih omvat verder zeer gedetailleerde instructies van de Schepper omtrent de zeven dagen durende initiatie van Ahraun en diens vier zonen tot cauhein. Nadov, Owiehoe, Elazar en Itomer dienden allen als cauhein. De parsje sluit af met een handleiding voor het vervaardigen van het gouden altaar waarop het Ketaures – reukoffer werd verbrand.

Deze parsje leert ons, dat de Menauro wordt gevuld met virgine olijfolie. Ieder oliereservoir, van ieder licht omvatte cica een halve liter olijfolie, voldoende om de lichten te doen branden gedurende een tijdspanne van de langste nachten van het jaar.

De Midrasj legt uit, dat zolang de priesters oprecht devoot waren en overeenkomstig handelden, de middelste lamp, de Sjammesj gedurende de gehele nacht en de ganse daaropvolgende dag bleef branden, hoewel dat licht dezelfde hoeveelheid olijfolie in het reservoir kreeg toegevoegd als de overige lichten.

De Menauro representeert het licht van de Tauro en het lernen van Tauro, voor veel mensen geldt dat zij werk als dagbesteding hebben. Voor hen gaat het op dat zij doorgaans slechts enkele uren in de avond of nacht beschikbaar hebben om Tauro te lernen.

Zij die godsvruchtig zijn proberen daarnaast overdag te lernen. Zij vertrouwen erop dat de Schepper hen in hun behoeften zal helpen voorzien. Om deze reden waren de beide lonten in de twee Menaurolichten aan beide uiteinden van het candelabrum naar binnen gericht, in de richting van de centrale sjammesj. Voor hen is de toewijding aan de Tauro en de Joodse levensweg totaal.

Een Joodse leraar die zijn leerlingen Tauro onderwijst is als het ware een cauhein. Hij ontsteekt het vlammetje bij de leerling, het vuur dat de jongeling aanzet tot het vlijtig bestuderen van de Tauro. In zijn omgang met de scholieren, ouders en medemens in het algemeen moet de rabbijn symbool staan voor de aangename vriendelijkheid van de Tauro, zijn handelingen baseren op zuivere intenties.

Daarmee functioneert de rabbijn als een preventiewerker, die aanzet tot maatschappelijke verbinding, tot persoonlijke maatschappelijke inzet van de individuele Jehoede en zich richt op het bestrijden van hulpbehoevendheid en eenzaamheid. Een volk is men samen, evenals een kehille louter kan bestaan bij de gratie van eensgezindheid, het samen gericht zijn op de opbouw van een gezamenlijke Joodse toekomst, ook in Noord-Holland benoorden het Y.

De zes lampen die in de Mikdosj brandden gedurende de gehele nacht, stonden symbool voor de zes dagen van de werkweek, wanneer Taurostudie slechts mogelijk is in de avonduren. De zevende lamp representeert Sjabbes Kaudeisj.

Tijdens sjabbes hebben we de nacht en de dag geheel tot onze beschikking om ons te wijden aan het leren van Tauro. Alle wegen van de Tauro zijn ons en Hasjem aangenaam.

Goed Sjabbes!
--------

maandag 12 februari 2018

Sjoel Alkmaar in Europese database opgenomen

Door: Rabbijn Simon Bornstein

Voor de eerste maal hebben academische onderzoekers een Europese database aangelegd van thans nog bestaande synagoges. Tot in de Tweede Wereldoorlog telde Europa circa 17000 synagoges, tegenwoordig staan daarvan minder dan 4000 nog overeind.


Synagoge van Gorredijk

In 2016 begon The Foundation for Jewish Heritage haar onderzoek naar de staat van de Joodse gebedshuizen in Europa. De stichting financierde de bouw van een interactieve elektronische database. In de database kan men via internet uitgebreide informatie verkrijgen.

Bij nadere beschouwing valt het op dat de onderzoekers achterhaalde bronnen hebben geraadpleegd. Zo wordt de Alkmaarse Synagoge netjes in de database vermeld. De volgende link leidt u naar de omschrijving de database:

In de beschrijving staat vervolgens, dat het pand tegenwoordig als kerk functioneert. Dit is niet correct. De Alkmaarse Sjoel is sedert 7 jaar terug in Joodse handen, materieel totaal gerestaureerd en na in bedrijf stelling opnieuw een volledig operationeel Joods gebedshuis. De auteur heeft de samenstellers van de database verzocht om de informatie te corrigeren.

Ook is de database onvolledig. De nog altijd bestaande voormalige Joodse gebedsruimte in de boeren woning in het voormalig Joods Werkdorp in Slootdorp wordt niet vermeld. Het zelfde geldt voor het nog bestaande pand van de synagoge in Schagen, Edam en Kortenhoef. De auteur heeft de onderzoekers verzocht deze info toe te voegen aan de database.

De database vermeldt netjes de bestaande synagogale ruimten en panden van Monnickendam, Enkhuizen, Medemblik, Zaandam, Haarlem, Hilversum, Bussum. De na de Tweede Wereldoorlog afgebroken Joodse gebedshuizen van Beverwijk, Uithoorn, Velzen, Zandvoort en Hoorn komen in de database niet voor.

De database http://historicsynagogueseurope.org/ biedt de mogelijkheid tot het verkrijgen van een totaal overzicht over thans nog bestaande panden waar ooit een synagoge functioneerde of welke thans nog als zodanig in gebruik is. De onderzoekers van de Hebrew University of Jerusalem geven in de omschrijvingen kort de bouwkundige staat van de monumenten weer. 

Het voor de eerste maal dat een dergelijk overzicht werd samengesteld. Nu kunnen Europees Joodse koepelorganisaties een aanvang maken met een masterplan om het materieel erfgoed van goeddeels uitgemoorde gemeenschappen veilig te stellen voor de toekomst door restauratie, herbestemming of her-inwijding. Bij het ontwikkelen van dergelijke plannen kan nu de Europese Commissie worden verzocht om financiering.

Voor hen die de millenia oude Joodse materiële cultuur willen koesteren of bestuderen is een bezoek aan de website met genoemde database zeer de moeite waard. 


vrijdag 9 februari 2018

Parsje van de week: Miesjpotiem

Parsje van de week: Miesjpotiem
Sjemaus: 21:01 – 24:08
aanvang sjabbes 09 februari 2018: 17.24 uur
einde sjabbes 10 februari 2018: 18.33 uur
Rabbijn Simon Bornstein
 ----------------------------------------------------------------------------------

Misjpotiem, wetten zo luidt de titel van de parsje van deze week. Hasjem openbaart de Tauro op Har Sinoj, waarna Hij een reeks wetten verordonneert waaraan de Bnei Jisro'eil zich horen te houden.

Hieronder vallen de wetten omtrent de straffen die staan op het plegen van een moord, een ontvoering, diefstal. Ook omvat de reeks civiele wetgeving ten aanzien van schadebetalingen voor het aanrichten van een schade, het uitlenen van geld of goederen, alsmede de regelgeving omtrent de inrichting en werkwijzen van Joodse gerechtshoven.

Ten Commandments

De Tauro waarschuwt in de parsje tegen het slecht behandelen van vreemdelingen, drukt de Jehoede op het hart de oogstfeesten te vieren op de juiste tijdstippen. De parsje gaat in op het brengen van landbouw-offers naar de Beis Homikdosj in Jeroesjolojiem.

De koosjere huishoudwetten vinden in deze parsje hun oorsprong door de vermelding van het verbod op het mengen van het vlees van een kalf met de melk van diens moeder bij de spijsbereiding.

Het verrichten van de drie dagelijkse gebeden wordt hier tot een mitswe verheven. Misjpotiem omvat exact drieënvijftig mitswes, drieëntwintig geboden en dertig verboden.

Hasjem belooft ons volk naar het Heilige Land te voeren. Hij waarschuwt de Bnei Jisro'eil om niet te assimileren aan de gewoonten, tradities en culturen van de andere volkeren in Eretz Jisro'eil.

Hasjem wenst dat Joden hun eigen religieuze en culturele identiteit zorgvuldig behouden en onderhouden. De keuze voor een Joodse levensinrichting is iedere dag weer een nieuwe keuze voor iedere individuele Jehoede.

De Bnei Jisro'eil proclameren: 'Wij zullen dit doen, wij zullen dit naleven!' Nadat Ahraun en Choer de leiding over het volk dat kampeert aan de voet van Har Sinoj hebben overgenomen, bestijgt Mausje Robbeinoe de berg om daar de Tauro van Hasjem in ontvangst te nemen.

Volgens Sjemaus 23:07 nam Mausje de Tauro, las het publiekelijk voor ten overstaan van het volk. De verzamelde menigte verklaarde, dat zij alle woorden van de Eeuwige op zullen volgen, doen en daarna zullen leren begrijpen. Het volk verklaarde een volk van priesters te willen en te zullen zijn.

Bij de berg Sinoj herbevestigde het Joodse volk haar verbondenheid met Hasjem. De eenheid van het Joodse volk is gebaseerd op een collectief gedragen religieus commitment om het geopenbaarde Woord na te leven en uit te leven. 

De eenheid van het Joodse volk is dus in minder nadrukkelijke mate gebaseerd op afstamming van de nazaten van Awrohom. Dit verbond omvat dus twee dimensies, een nationale religieuze overeenkomst en de naleving van de godsdienst als onze Joodse collectieve nationale lotsbeschikking.

Traditie is onze toekomst.


Goed Sjabbes!

zondag 4 februari 2018

Tweede Kamer moet antisemitisme-definitie vaststellen

Door: Rabbijn Simon Bornstein

Het Nederlandse parlement moet de antisemitisme-definitie van de International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA) in de Nederlandse wetgeving verankeren, maar is tot dusver in gebreke gebleven om de beslissing van het Europese Parlement op te volgen.

De definitie luidt, ‘Antisemitisme is een bepaald beeld van Joden, dat zich kan uiten als haat tegen Joden. Retorische en fysieke uitingen van antisemitisme worden gericht tegen Joden of niet-Joden en/of hun bezittingen, tegen instellingen van de Joodse Gemeenschap, en religieuze voorzieningen’.  
De definitie werd opgesteld door ruim dertig samenwerkende Europese landen. De definitie beoogt een systematische dataverzameling en internationale vergelijking daarvan mogelijk te maken in het kader van de nationale en internationale rechtshandhaving ter zake de bestrijding van antisemitisme.

#BIJEENKOMST "#SOLIDAIR MET# ISRAËL"

Door: #Rabbijn #Simon #Bornstein ® Na de verschrikkelijke aanval op Israël hebben Joodse organisaties in Nederland, waaronder de Joodse Ge...