donderdag 22 juni 2017

Hiloula de Chacham Jangakov Sasportas 2017

Hiloula de Chacham Jangakov Sasportas 2017


Warme klanken van de melodieus tokkelende Oud stromen de deelnemers aan de Hiloula voor Chacham Jacob Sasportas warm tegemoet bij het betreden van de Amstelveense zaal. Langzaam vult de ruimte zich met ruim 120 Marokkaanse Joden. Tijd voor de jaarlijks terugkerende Hiloula voor de Joodse geleerde die onder andere functioneerde als Opperrabbijn van de grote kehille van de Marokkaanse havenstad Salé.

De Mellah van Salé staat vijf eeuwen later nog altijd in volle glorie aan de oevers van de Bou Regreg, de 240 kilometer lange rivier die zachtjes vloeiend vanaf de 1627 meter hoge Midden-Atlas in de vriendelijk glooiende provincie Chmiesset, uitmond in de Atlantische oceaan.

Aan de monding van deze rivier bouwden zeevarende volkeren reeds in de Klassieke Oudheid een forse zeehaven die in de loop van de millennia handelaren aantrok vanuit het gehele Mediterrane bekken. Nabij Salé bevinden zich nu nog de ruines van Griekse, Carthageense en Romeinse handelsposten, incluis de geplaveide handelswegen naar het achterland

Salé is de stad waar Jangakov ben Aharon Sasportas in het huwelijk trad. Voordien was hij achtereenvolgens lid van de batei dien – rabbinale gerechtshoven van Tlemcen, Meknes, Fez en Marrakech. Sasportas migreerde omstreeks 1653 naar Amsterdam om te ontkomen aan een dreigende gevangenneming door de Marokkaanse Sultan. Toen de Marokkaanse Sultan het opsporingsbevel in 1659 introk keerde Sasportas terug naar zijn geliefde Salé.

Als diplomaat vervulde hij een reeks missies voor de Marokkaanse Sultan, hij werd onder andere afgevaardigd naar de Spaanse en Britse hoven. In 1655 vergezelde Sasportas een andere rabbinale geleerde, Menasse Ben Israël tijdens diens bezoek aan de Britse heerser Oliver Cromwell met een verzoek om de toelating van Joden tot het Verenigd Koninkrijk wettelijk weer toe te staan en het Middeleeuwse verbod daartoe definitief op te heffen.

Na rabbinale functies in Leghorn en Hamburg te hebben vervuld keerde Sasportas terug naar Amsterdam. Hier werd hij eerst aangesteld als hoofd van de Jesiba Kétèr Torah van de Pintofamilie en later als rector van Ets Haim, de rabbinale academie van de Sefardische gemeente. Tot zijn overlijden in 1698 was hij Opperrabbijn van die kehilla.

Tijdens de jaarlijkse twee daagse Hiloula wordt deze grote geleerde herdacht tijdens een uitgebreide maaltijd in de avond, waarbij warm stralende herdenkingskaarsen worden gebrand. Onder het eten spraken zeven rabbijnen dit jaar over de geleerde publicaties van Sasportas. Vanuit het buitenland waren diverse Marokkaanse chazzaniem overgekomen die de  disgenoten met traditionele religieuze melodieën tot emotionele hoogten opzweepten.

De volgende ochtend werd het sjachariet –ochtendgebed op het Beth Haim gezegd, waarna door individuele bezoekers lichtjes werden gebrand op de kewer van Sasportas. Na enige homilieën en het zeggen van speciale Tehieliem voor het zielenheil van de geleerde, zulks naar de oeroude Maghrabbijnse ritus keerden de deelnemers voldaan huiswaarts. 

foto van Simon Bornstein.

#BIJEENKOMST "#SOLIDAIR MET# ISRAËL"

Door: #Rabbijn #Simon #Bornstein ® Na de verschrikkelijke aanval op Israël hebben Joodse organisaties in Nederland, waaronder de Joodse Ge...