donderdag 26 december 2019

Boek: Ramsey Nasr, Kapitein Zeiksnor


Door: Rabbijn Simon Bornstein®

Ramsey Nasr (1974) was de derde ‘Dichter des Vaderlands’ en voor een deel van Palestijnse origine. De Nederlandse essayist, dichter, regisseur en auteur was tevens Ambassadeur voor de Turing Gedichtenwedstrijd. Hij kwam ter wereld in de omgeving van Rotterdam en bezocht aldaar een gymnasium. 


Relatief korte tijd was hij actief voor het Zuidelijk Toneel. In 2009 werd hij benoemd als ‘Dichter des Vaderlands’ en functioneerde als zodanig tot 2013. Nasr speelde tot heden in tenminste negentien films en televisieseries, waarnaast ook in circa negen toneelstukken.  

In het verleden heeft hij zich kritisch uitgelaten over banden tussen Palestijnen en Israëliërs. In de Volkskrant verklaarde Nasr trots te zijn een Palestijn te zijn. Na een bezoek in 1996 aan familie woonachtig in Jordanië, Judea en Samaria voelde Nasr zich geen Nederlander meer, maar een Palestijn. 

Dit roept de vraag op: hoe kan een kunstenaar zich 'Dichter des Vaderlands' laten noemen wanneer hij zich geen vaderlander; Nederlander voelt?

Waar het Palestijnse vraagstuk om gaat, is volgens de Nasr: 'dat je als jood niet een ander volk tot nieuwe jood mag maken. Want hoe je het ook wendt of keert, en ik bedoel het niet cynisch, maar het Palestijnse volk leeft nu in diaspora. Wij zijn nu een volk zonder land.' De oplossing? 'Er zijn daar twee partijen die getraumatiseerd zijn. De internationale gemeenschap moet ingrijpen.', aldus het nog altijd actuele interview met de kunstenaar in De Volkskrant (2001).

Op dat internationale ingrijpen zit de Israëlische regering zeker niet te wachten, het is ook niet nodig voor de enige democratie in het Midden-Oosten. 

Laat de internationale gemeenschap de corrupte regering van Mahmoud Abbas maar eens onder druk zetten om een einde te maken aan de tirannie van Abbas, aan actieve geïnstitutionaliseerde discriminatie jegens vrouwen, christenen, LHBTQI Palestijnen en Joden. 

De opheffing van de UNWRA zou een heel goede zaak zijn; laten de Arabische regeringen de Palestijns-Arabische nakomelingen nu eens een paspoort geven van het land van inwoning zodat zij hun levens fatsoenlijk en op een waardige wijze op kunnen bouwen, overeenkomstig het VN vluchtelingenverdrag welks voorschrijft dat een vluchteling reeds vijf jaar na diens vlucht recht heeft op een paspoort van het land van inwoning: naturalisatie.


Als auteur publiceerde Nasr onder andere het werkje Kapitein Zeiksnor en de Twee Culturen (Amsterdam: RAP 2001), 125 pagina’s, ISBN 90-6005-537-3.

In ‘Kapitein Zeiksnor’ verhaalt de auteur over een fictieve oude man die besluit om het volk te willen verheffen, maar het volk slaat terug. Volgens deze oudere heer is de wereld in verval geraakt, maar is het nog niet te laat om het volk te redden. 

Hij kan het niet nalaten om het volk te wijzen op hun rechten en plichten en wenst zelf het goede voorbeeld te geven. Om dit te doen steekt de oude man lange redevoeringen af ter stichting van het volk. 

Het volk wordt dit spoedig zat en slaat terug. Maar dit is niet de bedoeling van de redenaar. In een dialogisch geschreven boekje brengt Nasr de ervaringen van Kapitein Zeiksnor onder woorden. Kapitein Zeiksnor wordt gepresenteerd als een man van de wereld, maar niet van de huidige wereld.

Tekenend voor de schrijfstijl van de auteur is het volgende citaat: ‘Hier is hij opgestaan. Hier staat hij, de mens, ikzelve, hier staat een man met voeten, en wat meer is: meteen een heer! Ik ben dezelfde gebleven! Als heer ben ik ingeslapen, als heer sta ik onveranderlijk weer op. Rechtop, fier, onbuigzaam gelijk ik op de naald van een kompas, waarmee de wereld – dit had ik nog niet gezegd – is een schip, heus, een vlottend ruimteschip, zo is het, en ik, meine Wenigkeit, ikzelve zou het kunnen besturen, want waarlijk: Bescheidenheit ist eine Zier, weiter kommt mann ohne ihr. Pom-pom! Hier sta ik dan, dag wereld, dag blauwe lucht, waaruit ik ademhaal: ik ben opgestaan hoor, het leven is mooi. Maar het mooist  is het leven wel op mijn verjaardag. Mag ik het zeggen? Heute ist mein Geburtstag! JAWOHL!’ (p. 9).

Het werkje van Nasr leest vlot en het narratief spint zich flexibel in wel zeer korte hoofdstukjes uit. Een fijn leesbaar boekje: Kapitein Zeiksnor!


+++++

zondag 15 december 2019

Max is een hondennaam. Een verhaal van onderduik.

Door: Rabbijn Simon Bornstein®


Max Arpels Lezer is de auteur van het boek Max is een hondennaam, Een verhaal van onderduik. In dit vlot en meeslepend geschreven autobiografisch boek vertelt de auteur uitgebreid hoe hij als zes jarig kind Amsterdam moest verlaten om bij opa en oma in Apeldoorn te gaan logeren, vanwaar hij moest onderduiken in het gezin van een bevriende dominee gedurende de Tweede Wereldoorlog.


Via het huis van zijn oom in Deventer gaat de kleine Max naar een onderduikgezin in Friesland. Bij zijn nieuwe uiterst liefdevolle Heit en Mem brengt hij de gelukkigste jaren van zijn jeugd door in het dorpje Tzumarum. 

De oorlog gaat vrijwel ongemerkt aan het dorpsleven voorbij, hoewel de kleine Max heel goed weet dat hij op moet passen voor de lokale NSB'ers die er ook wonen om niet verraden te zullen worden. 

Zes jaren woont de peuter bij het kinderloze echtpaar, dat naast hem ook een kind-overlevende van het Duitse bombardement in Rotterdam in huis heeft. Hij zal deze jongen gedurende zijn hele leven beschouwen als een broer.

In 1948 keert Max met zijn vader Salo Lezer terug naar Amsterdam. Hoewel hij in Harlingen naar de HBS zou gaan, wordt hij op een Amsterdamse lagere school teruggezet naar een lager studiejaar. Hetgeen hij ervaart als een vernedering. 

"Mammie" blijkt rond zijn twaalfde jaar een niet-Joodse tweede echtgenote te zijn van zijn vader. Zijn biologische moeder werd vermoord in het vernietigingskamp Sobibor.

Dit gegeven krijgt krijgt de twaalfjarige Max te horen van een hem onbekende meneer Polak van de Joodse Gemeente die op de huistelefoon belt wanneer zijn ouders niet thuis zijn. Deze vertelt hem dat de vrouw van zijn vader niet-Joods is, dat hij Bar Mitswe moet worden.

De jonge puber barst in woede uit jegens zijn familieleden die hem jarenlang niets verteld hebben over zijn vermoorde moeder. Hij uit verwijten, onbegrip en woede over het verzwijgen van de werkelijkheid. 

Pas als opa Nol in Amsterdam in het ouderlijk huis intrekt en hem een oud fotoalbum toont, ontvangt Max van zijn opa voor de eerste maal in zijn leven een foto van zijn werkelijke moeder. Hij ervaart de prent van de jonge vrouw als een kleinnood om te koesteren.

De tweede vrouw van zijn vader is een hardvochtige vrouw. Het boek opent het verhaal met een klap op de witte doodskist in een crematorium en eindigt met een zin waarin haar overlijden in 1975 geldt als de Bevrijdingsdag van Max.

Nadat vader een poosje gescheiden had geleefd van tafel en bed, werd de huwelijkse relatie weer hersteld en komt vader weer huis wonen. 

Onderwijl nodigt stiefmoeder de jonge adolescent Max uit in het echtelijk bed en dwingt hem tot door hem ongewenste sexuele handelingen; "Mammie moet worden getroost". 

Wat dit sexueel misbruik met Max doet beschrijft de auteur niet. Kindermisbruik is onder alle omstandigheden onacceptabel.

Later spreekt Max af met Polak van de Joodse gemeente voor een gesprek van een uur waardoor het leven van de jongeling op zijn kop komt te staan als deze vertelt over zijn biologische moeder die door de bezetter werd vermoord, evenals de rest van de familie.

Enige jaren verder accepteert Max zijn Joodse identiteit waarvoor hij altijd angst had, en trouwde zelfs met zijn Joodse vrouw ter synagoge.

Arpels Lezer was en is actief binnen de Joodse gemeenschap. Zo is hij voorzitter van de Stichting Monument voor het Ondergedoken Kind, was hij voorzitter van de Vereniging Het Ondergedoken Kind en is hij sedert 2015 voorzitter van de Worldfederation of the Jewish Childsurivors of the Holocaust.

Max Arpels Lezer, Max is een hondennaam. Een verhaal van onderduik en misbruik 
(Kampen: Ten Have 2005), 142 pagina's 
ISBN 90 259 5599 1

Tags: #MaxArpelsLezer #Holocaust #Childres #Childsurvivor #Education #HiddenChild #Friesland #Fryslan #Leeuwarden #Amsterdam #Deventer #Apeldoorn #WorldWar #Shoah #Antisemitism #postwar #trauma #ClaimsConference #VerenigingHetOndergedokenKind #KinderMonument

dinsdag 3 december 2019

Rabbijn spreekt World Jewish Congress over Arabisch-Joodse vluchtelingen

Afbeelding kan het volgende bevatten: 2 mensen, pak
Rabbijn Simon Bornstein ontmoet World Jewish Congress

Door: Rabbijn Simon Bornstein®

Het World Jewish Congress is een wereldwijde koepel organisatie van Joodse gemeenten en Joodse organisaties. Eén van de onderwerpen waarvoor WJC zich inzet zijn het promoten en beschermen van de belangen, cultuur, geschiedenis, materieel en immaterieel erfgoed van de Arabische Joden. 


Uit vrijwel alle Arabisch talige landen zijn de Joodse gemeenschappen en hun instituties vrijwel verdwenen door exclusief Arabisch nationalisme, godsdienstig fanatisme onder de bevolking in combinatie met een haat jegens minderheden. Ruim een miljoen Sefardische Joden werden door Arabische regimes (gewelddadig) verdreven uit hun landen van origine. 

In de meeste gevallen met achterlating van hun roerende en onroerende bezittingen. In een reeks Arabischtalige landen wordt de eigen Joodse geschiedenis en de maatschappelijke en economische bijdragen aan de moderne ontwikkeling van die landen actief ontkend en uitgewist.

Over talloze hiermee samenhangende onderwerpen sprak Rabbijn Simon Bornstein® met het World Jewish Congress.



Tags: #RabbijnSimonBornstein® #Sefardiem #Mizrachiem #Joden #ArabischeJoden #JudeoArabisch #vluchtelingen #opvang #vluchtelingenkampen #tenten #immaterieelerfgoed #materieelerfgoed #roof #panarabisme #nationalisme #islamisme #uitsluiting #trauma #verdrijving #discriminatie #antisemitisme #dialoog #vredesproces #erkenning #waardering #respect #compensatie #schadevergoeding #herstelbetalingen 


#BIJEENKOMST "#SOLIDAIR MET# ISRAËL"

Door: #Rabbijn #Simon #Bornstein ® Na de verschrikkelijke aanval op Israël hebben Joodse organisaties in Nederland, waaronder de Joodse Ge...