Door: Rabbijn Simon Bornstein®
Deze week lezen we de parashah Behar, die gaat over de wetten van het sjemita-jaar en het jovel-jaar. Het sjemita-jaar is het zevende jaar, waarin het land moet rusten en alle vruchten gemeenschappelijk bezit zijn. Het jovel-jaar is het vijftigste jaar, waarin alle slaven worden vrijgelaten en alle verkochte landerijen terugkeren naar hun oorspronkelijke eigenaars.
Wat is de betekenis van deze wetten voor ons vandaag? Hoe kunnen we ze toepassen in onze moderne samenleving? In deze blogpost wil ik een aantal lessen delen die ik heb geleerd van de exegese van opperrabbijn Jonathan Sacks z.l., die een diepgaande analyse heeft gemaakt van de parashah Behar.
Een van de belangrijkste thema's die rabbijn Sacks benadrukt, is dat de parashah Behar ons leert over de heiligheid van de tijd. De tijd is niet alleen een lineaire opeenvolging van momenten, maar ook een cyclische herhaling van patronen. Elke week heeft een sjabbat, elke maand heeft een rosj chodesj, elke zeven jaar heeft een sjemita en elke vijftig jaar heeft een jovel. Deze tijden zijn heilig, omdat ze ons herinneren aan onze relatie met God, met de natuur en met elkaar.
De sjemita en de jovel zijn niet alleen ecologische en sociale maatregelen, maar ook spirituele oefeningen. Ze leren ons om los te laten wat we hebben en te vertrouwen op wat God ons geeft. Ze leren ons om niet gehecht te raken aan materiële bezittingen en om te delen met de armen en de vreemdelingen. Ze leren ons om niet te denken dat we de eigenaars zijn van het land of van de mensen, maar dat we slechts rentmeesters zijn van Gods schepping.
De sjemita en de jovel zijn ook momenten van bevrijding en vernieuwing. Ze breken de cyclus van onderdrukking en onrechtvaardigheid, en herstellen de waardigheid en gelijkheid van alle mensen. Ze geven ons de kans om onze fouten te erkennen en te corrigeren, en om onze banden met God en met elkaar te versterken. Ze nodigen ons uit om te dromen van een betere wereld, waarin er vrede en gerechtigheid heerst voor iedereen.
De parashah Behar daagt ons uit om anders te kijken naar de tijd, naar het land en naar de mensen. Het vraagt ons om niet alleen te leven voor het hier en nu, maar ook voor het daar en dan. Het vraagt ons om niet alleen te nemen, maar ook te geven. Het vraagt ons om niet alleen te heersen, maar ook te dienen. Het vraagt ons om niet alleen te genieten, maar ook te heiligen.
Moge we deze lessen ter harte nemen en ze toepassen in ons dagelijks leven. Moge we zo bijdragen aan de komst van het Messiaanse tijdperk, waarin alle sjemita's en jovel's vervuld zullen worden. Amen.
