Door: Rabbijn Simon Bornstein®
Sjabbat Hagadol is de sjabbes voorafgaande aan Jontef Pesach. Het wordt zo genoemd omdat op die dag een groot wonder gebeurde in Egypte, toen de Israëlieten op bevel van God een lam namen en het vastbonden aan hun deurposten, ter voorbereiding op het Pesachoffer. De Egyptenaren zagen dit en waren woedend, maar konden niets doen om de Israëlieten te stoppen of te schaden. Dit was een teken van de naderende verlossing uit de slavernij.
Op Sjabbat Hagadol hebben we een aantal speciale minhagim (gewoonten) die verband houden met Pesach. Een daarvan is dat we na de middaggebeden een speciale lezing houden, waarin we de wetten en gebruiken van Pesach uitleggen en bespreken. Dit wordt gedaan om ons te helpen ons voor te bereiden op het nakomen van de mitswot (geboden) van deze belangrijke feestdag.
Een andere minhag is dat we een deel van de Haggada lezen, het boek dat we gebruiken tijdens de Sederavond. We lezen van "Avadim Hajinoe" (Wij waren slaven) tot "Lechaper al avonoteinoe" (Om onze zonden te verzoenen). Dit herinnert ons aan het doel van Pesach: om ons te bevrijden van onze spirituele slavernij en ons dichter bij God te brengen.
De exegese (uitleg) van de rabbijnen over Sjabbat Hagadol leert ons veel waardevolle lessen over Pesach en het Joodse leven in het algemeen. Een van de thema's die vaak naar voren komt, is het belang van eenheid en harmonie onder het Joodse volk. Zoals we weten, was een van de voorwaarden om verlost te worden uit Egypte dat de Israëlieten één lam per huis namen, of zich bij hun buren voegden als ze niet genoeg mensen hadden. Dit liet zien dat ze bereid waren om samen te werken en elkaar te helpen, ondanks hun verschillende achtergronden en meningen.
Ook op Pesach benadrukken we het idee van eenheid door samen te komen voor de Seder, door vier bekers wijn te drinken die symbool staan voor onze vier niveaus van verlossing, en door afikoman (het laatste stuk matze) te eten, dat ons eraan herinnert dat we allemaal één lichaam en één ziel zijn.
Sjabbat Hagadol is dus een dag om ons te inspireren en te motiveren om ons voor te bereiden op Pesach, zowel praktisch als spiritueel. Het is een dag om ons te herinneren aan het grote wonder dat God voor ons deed in Egypte, en aan de grote verantwoordelijkheid die we hebben om Zijn wil te doen en Zijn naam te heiligen in deze wereld. Het is een dag om onze band met God en met elkaar te versterken, en om ons klaar te maken om opnieuw Zijn volk te worden.
