#PREEK/ #DROOSJE #TER #GELEGENHEID #VAN #JOODS #NIEUWJAAR - #ROSJ #HASJANAH
Vandaag, op Rosj Hasjana, staan wij aan het begin van een nieuw jaar. Het is een tijd van bezinning, inkeer en vernieuwing. Laten wij deze gelegenheid aangrijpen om onze relatie met de Eeuwige en met elkaar te verdiepen.
Rosj Hasjana markeert niet alleen het begin van een nieuw kalenderjaar, maar herdenkt ook de schepping van de wereld en de mens. Het is de dag waarop wij God als Koning erkennen en Zijn soevereiniteit over de schepping vieren
De Talmoed leert ons: "Op Rosj Hasjana gaan alle schepselen als lammeren voor Hem voorbij" (Rosj Hasjana 16a). Dit beeld illustreert hoe God ons allen individueel beoordeelt en ons lot voor het komende jaar bepaalt. Het is een dag van oordeel, maar ook van hoop en vernieuwing.
Tesjoeva - Inkeer en terugkeer
Centraal in deze periode staat het concept van tesjoeva - inkeer en terugkeer tot God. De Rambam schrijft hierover: "Wat is tesjoeva? Dat de zondaar zijn zonde verlaat, het uit zijn gedachten verwijdert en in zijn hart besluit het niet meer te doen" (Hilchot Tesjoeva 2:2).
Tesjoeva is meer dan alleen berouw tonen. Het vereist een diepgaande zelfreflectie en een oprecht voornemen om onze daden en ons karakter te verbeteren. Zoals Rabbi Elazar ben Dordaya zei: "Het hangt alleen van mij af" (Avoda Zara 17a). Wij dragen zelf de verantwoordelijkheid voor onze spirituele groei.
Het blazen van de sjofar
Een centraal element van Rosj Hasjana is het blazen op de sjofar. De Talmoed noemt hiervoor verschillende redenen:
1. Het herinnert ons aan de binding van Izaäk en roept Abrahams toewijding in gedachtenis (Rosj Hasjana 16a).
2. Het dient als een oproep tot inkeer, gschreven staat: "Zal de sjofar in de stad klinken zonder dat het volk beeft?" (Amos 3:6).
3. Het verkondigt Gods koningschap, zoals de Misjna stelt: "Zeg voor Mij verzen van Malchoejot (koningschap), opdat jullie Mij als koning over jullie aanvaarden" (Rosj Hasjana 16a)
De klanken van de sjofar - tekia, sjevariem en teroea - symboliseren verschillende aspecten van ons spirituele werk. De lange, ononderbroken tekia representeert stabiliteit en vastberadenheid. De gebroken klanken van sjevariem en teroea weerspiegelen onze gebrokenheid en de noodzaak tot verandering.
Zelfonderzoek en verbetering
De Misjna leert ons: "Op Rosj Hasjana gaan alle wereldbewoners als lammeren voor Hem voorbij" (Rosj Hasjana 1:2). Dit beeld van goddelijk oordeel moet ons aansporen tot grondig zelfonderzoek.
We dienen onszelf kritisch te bevragen: Hebben we het afgelopen jaar optimaal benut? Hebben we onze talenten ingezet voor het goede? Hebben we onze medemensen met respect en compassie behandeld?
De Rambam benadrukt het belang van deze zelfreflectie: "Ieder mens moet zichzelf zien alsof hij half schuldig en half onschuldig is... Daarom moet men zich bekeren en goede daden verrichten" (Hilchot Tesjoeva 3:4).
Gebed en smeekbede
Onze gebeden op Rosj Hasjana weerspiegelen de ernst en het belang van deze dag. Het Oenethane Tokef-gebed herinnert ons aan de fragiliteit van het leven en de noodzaak van oprecht berouw:"
Op Rosj Hasjana wordt het geschreven en op Jom Kipoer wordt het bezegeld... Maar tesjoeva, tefilla en tsedaka kunnen het kwade besluit afwenden."Deze woorden onderstrepen de kracht van inkeer, gebed en liefdadigheid. Ze bieden hoop, maar leggen ook de verantwoordelijkheid bij ons om actief aan onze spirituele groei te werken.
Gemeenschap en verantwoordelijkheid
Rosj Hasjana herinnert ons eraan dat we deel uitmaken van een grotere gemeenschap. De Talmoed stelt: "Alle Israëlieten zijn voor elkaar verantwoordelijk" (Sjavoeot 39a). Deze onderlinge verbondenheid brengt zowel privileges als plichten met zich mee.
We dienen niet alleen aan onszelf te denken, maar ook aan het welzijn van onze gemeenschap en de wereld om ons heen. Zoals Hillel zei: "Als ik niet voor mezelf ben, wie is er dan voor mij? Maar als ik alleen voor mezelf ben, wat ben ik dan?" (Pirkei Avot 1:14).
Conclusie en oproep
Geachte gemeente, laten wij deze Rosj Hasjana aangrijpen als een kans voor werkelijke groei en vernieuwing. Mogen onze gebeden en het geluid van de sjofar ons inspireren tot oprechte tesjoeva.
Laten we ernaar streven om betere versies van onszelf te worden - in onze relatie met God, met onze medemens en met onszelf. Mogen we ingeschreven worden in het Boek des Levens voor een jaar van vrede, voorspoed en spirituele vervulling.
Sjana tova oemetoeka - een goed en zoet jaar toegewenst
Rabbijn Simon Bornstein
