Hoe eren we onze ouders?

In antwoord op de vraag op welke wijzen Joden hun ouders eren zijn verscheidene antwoorden te formuleren.

Een eerste mogelijkheid is het vernoemen van kinderen naar hun (groot-) ouders. De Tauro meldt dat het vroegste voorbeeld hiervan de casus van Nachor, de vader van Terach, de vader van Awrohom.   

In het algemeen is het gebruikelijk om een ouders van de echtgenoot als eerste vernoemen en daarna een ouder van de echtgenote. In de Asjkenozische traditie is het niet gebruikelijk om de grootouders te vernoemen zolang deze leven.

Dit heeft een praktische reden. Het is ons niet toegestaan om onze ouders bij hun voornaam aan te spreken. Het heeft de voorkeur hen respectvol aan te spreken met ‘pa’ of ‘vader’, dan wel ‘ma’ of ‘moeder’. In het bijzonder wanneer een van de ouders daarbij aanwezig zou zijn. Dit geeft de indruk niet respectvol te zijn naar de vader of moeder.

In de Sefardische traditie daarentegen is het gebruikelijk om de kleinkinderen wel naar grootouders te vernoemen, ook bij leven. Sefardische Joden ervaren dit juist als uiting van respect naar de levende grootouders.

Een tweede mogelijkheid is de navolgende. Op Ngerev Sjabbes - Sjabbesavond tonen kinderen respect naar hun ouders en of grootouders door hen te vragen om een brooche over de (klein-) kinderen uit te spreken. Na de Kiddesj benaderen de jongeren hun ouders met dit verzoek. De ouders en of grootouders geven hun kinderen of kleinkinderen deze brooche, ook wanneer deze volwassen worden of getrouwd zijn.

De (klein-) kinderen worden gezegend met de priesterzegen, de Birkes Cauheiniem: Moge de Eeuwige je zegenen en je beschermen, ... Sommige ouders zegenen hun kinderen en voegen daar aan toe: Moge de Eeuwige je zegenen zoals Menasje, enz. waardoor men de vrome wens uitspreekt dat al hun wensen vervuld mogen worden.

In Portugees-Israëlitische gezinnen bestaat de traditie - mienhog, dat kinderen direct na de zegening de handen van hun (groot-) ouders kussen. In de moderne hedendaagse Nederlandse samenleving is deze traditie bij velen uit het zicht geraakt, maar de oude Spaanstalige hallochische werken geven aan dat het de sterke voorkeur verdient deze mienhog te volgen.

Deze mienhog draagt bij aan het vormen en behouden van zeer respectvolle en hechte relaties binnen gezinnen en hele misjpoches, is daarmee van grote waarde.