dinsdag 2 oktober 2018

Interreli - Het leven van Boeddha, de weg naar nu - een bespreking


Door: Rabbijn Simon Bornstein®

Onder de titel ‘Het leven van Boeddha, de weg naar nu’ organiseert de Nieuwe Kerk aan de Mokumse Dam een grote tentoonstelling over het leven van de grondlegger van een andere grote wereldreligie, het Boeddhisme. Voor deze tentoonstelling werden ruim zestig religieuze objecten bijeengebracht. Een recensie.




Wie de Kroningskerk van onze geliefde Oranjes betreedt, stuit links van het indrukwekkende portaal op het monument dat herinnert aan het vijftigjarig koningschap van Koningin Wilhelmina, die regeerde van 1898 tot en met 1948.

Vervolgens springen lichte doeken in het oog, die vanaf de zoldering tot circa twintig meter lager aan de vloer raken. Textilia zoals men deze in Boeddhistische tempels aan kan treffen.

Na betaling aan de kassa, opent men de doeken om de tentoonstelling te betreden. Voor het goud-koperen hekwerk van de dooptuin staat een uit houtblokken samengestelde boomsculptuur. De Vijgenboom speelt een rol in het Boeddhisme.

Onder de boom staat een sculptuur van een Japanse kunstenaar, welke door middel van kristallen bollen een hert uitbeeldt. Herten vergezellen de Boeddha in vertellingen over zijn leven en spelen dus een belangrijke rol. 

De Boeddha werd geboren onder een vijgenboom en overleed op zijn tachtigste tussen twee vijgenbomen. Daarbij werd hij omringt door zijn leerlingen en de raad van oudsten van de stad waar hij dichtbij overleed.

Links, na binnenkomst, rechts van de kansel waarvan eens de dominees preekten, strekt zich een massa oranje kleurige meditatiekussens uit over een oppervlakte van 15 bij 20 meter, die weerspiegelt worden in de het glimmend koper van de grote kroonluchters.

Eerbiedig parkeren de bezoekers hun schoenen parkeren de kussentjes, want: ‘verboden met schoenen te betreden.’

Daar onderwijzen docenten tijdens enige weekeinden “Mindfullness” aan bezoekers van de tentoonstelling. De bezoekers kunnen zich oefenen in ademhalingstechnieken, stilte- en lichamelijke oefeningen.

De vaderlandse Kroningskerk als religieuze gymnastiekzaal, een even bevreemdend als tolerant schouwspel.

Achter de kansel bevinden zich Boedhabeelden in lotushouding, de benen gekruist over elkaar, zittend met rechte rug, waarvan de ogen de bezoekers priemend in het gelaat staren. Met opvallend lange oren, die samen met een rechte rug, gespierd slank torso en opgeheven hoofd horen tot de schoonheidsidealen die de Boeddha omringen.

Op de bordjes verklaren de samenstellers van de tentoonstelling van enige handgebaren van Boedha: ‘de meditatie kan beginnen’, ‘het onderwijs begint’, ‘berusting’ of ‘algehele bescherming’, waarbij de Boedha zijn open gespreide handpalm en vijf opgestoken vingers aan de bezoeker toont, zoals in het Sefardisch Jodendom de hand van Mirjam.

Men buigt naar rechts af en betreedt de gang tussen de dooptuin en de kapelletjes waarin in vijf stappen de levensgeschiedenis van de Indiase prins uit de doeken wordt gedaan.

In de kapelletjes bevinden zich Boeddhabeelden uit Vietnam, Tibet, China, Laos, Indonesië, Nepal, Japan en Bhutan. Diverse beelden zijn afkomstig uit Nederlandse museale collectie's. Eén van deze eeuwenoude beelden werd ingezegend door de Tibetaanse leider: de Dalai Lama.

“Zijne Heiligheid” is diens aanspreektitel, in het Jodendom zou deze titel op iedere mens van toepassing kunnen worden verklaard, aangezien wij iedere mens voor heilig houden. Immers God schiep de mens naar Zijn evenbeeld.

De Dalai Lama heeft in Nederland een reeks oude vrienden bezocht, interviews gegeven aan de internationale pers, politieke bezoeken afgelegd en een bijeenkomst geleid in een afgeladen Rotterdams Ahoy. Tussendoor opende deze ‘Heiligheid’ de overzichtstentoonstelling in de Nieuwe Kerk.

Op weg naar de uitgang, staan in de gang tussen de dooptuin, het graf van admiraal Michiel de Ruyter en de kapelletjes door Nederlandse scholieren vervaardigde bontgekleurde gebedsmolens naar Boeddhistische traditie, waaraan de bezoekers naar hartenlust mogen draaien om de daarop weergegeven goede wensen en gebeden tot realisatie te laten brengen.


Een draai, rrrrt en alweer is een goede wens of gebedje verzonden.